Przedstawiliśmy już dzieje budowy łaźni. Właśnie obok budynku dawnej łaźni przy ul. Warszawskiej znajduje się drugi budynek, w którym przez wiele lat wytwarzano energię elektryczną. Jak do tego doszło? Projekt budowy nowej elektrowni zrodził się w maju 1920 roku z jednoczesnym zamiarem budowy rzeźni miejskiej. W tym celu zaciągnięto kredyt rządowy w wysokości 3.040.000 MK (marek polskich). Ponieważ otrzymana pożyczka była niewystarczająca, uchwalono na posiedzeniu Rady Miejskiej 21 marca 1921 roku, że celem zrealizowania całości zaplanowanych robót należy zaciągnąć dalszą pożyczkę do wysokości 18.000.000 MK. Na tym posiedzeniu rozszerzono skład Komisji z trzech radnych do pięciu. Wobec rezygnacji Adama Trębickiego – sędziego pokoju, ostateczny skład komisji był następujący: Władysław Peryt – murarz, Konstanty Wiórkowski – przemysłowiec, Edward Pirowicz – masarz, Jojna Naj – kupiec i Chaim Mandelbaum. Zadaniem komisji było nadzorowanie i kontrola wszystkich czynności dotyczących budowy przez Magistrat elektrowni i rzeźni, jak również kontrasygnowanie wszelkich wydatków na ten cel. Burmistrz miasta Andrzej Śledź został upoważniony do podjęcia pożyczki, podpisywania skryptów dłużnych oraz wszelkich zobowiązań i pism urzędowych.
Budynek elektrowni i łaźni miejskiej przy ulicy Warszawskiej.
( Fotografia z kolekcji prywatnej Cezarego Miazka )
Elektrownia uruchomiona została w dniu 17 maja 1925 roku. Posiadała dwa motory, niemiecki marki “Dutza” o sile 75 Kwg i polski, marki “Ursus”, typ “Diesla” o sile 46 Kwg. W 1930 roku sieć elektryczna wynosiła już 13 km długości, było 950 abonentów. Elektrownia oświetlała 106 lamp ulicznych. Zatrudniano 8 stałych pracowników. Zaś kierownikiem był Bolesław Kruszewski. Elektrownia służyła miastu w latach okupacji niemieckiej 1939-44 i w pierwszych latach powojennych.
Natomiast istniejąca rzeźnia łukowska już przed 1914 rokiem uznana była za nienadającą się i nie czyniącą zadość ówczesnym wymaganiom. Postęp prac był bardzo powolny z uwagi na brak funduszy. Otrzymane pożyczki w większości szły na budowę elektrowni.
Budowa nowej rzeźni w Łukowie. Około 1939 r. ( Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny – Archiwum Ilustracji )
Historia budowy rzeźni była następująca:
- 1930 r. – zatwierdzono plan budowy;
- 1938 r. – podpisano i wmurowano akt erekcyjny;
- 1939 r. – budynek był w stanie surowym, ale wojna uniemożliwiła dalsze prace;
- budowę budynku ukończono w czasie okupacji niemieckiej i przeznaczono na jajczarnię, natomiast starsza rzeźnia nadal była czynna do czasu jej zniszczenia w 1944 (była zlokalizowana róg ulic Kanałowej i Szlachtuzowej – obecnie Laskowskiego);
- dopiero po 1944 uruchomiono rzeźnię w budynku, który był wybudowany w tym celu. Istnieje on do dzisiaj na terenie po byłym Zakładzie Nr 1 Fabryki Obuwia.
Autor: R. Grafik
Źródło: “Nowa Gazeta Łukowska” 13/1999
Dodaj komentarz