Honorowy Obywatel Miasta Łukowa

W czerwcu bieżącego roku odbyło się specjalne posiedzenie łukowskiej Rady Miejskiej poświęcone sprawie nadania obywatelstwa honorowego miasta Łukowa zasłużonemu obywatelowi Rzeczypospolitej Polskiej, Wiceministrowi i Ministrowi Skarbu, inż. Eugeniuszowi Kwiatkowskiemu, związanemu z naszym miastem wspólnym przeżyciem największego wydarzenia i najmilszymi wspomnieniami narodzinami nowej państwowości polskiej. Po przemówieniu burmistrza Antoniego Stilkra Rada Miejska na wniosek Zarządu Miejskiego jednogłośnie i bez dyskusji przyjęła tekst uroczysty uchwały, którą, zamieszczamy obok w oryginalnym i pełnym brzmieniu.

Uchwalę Rady Miejskiej, wpisaną na ozdobnym dyplomie, wręczyła panu Ministrowi Kwiatkowskiemu w dniu 10. VIII. br. delegacja władz miejskich w osobach: burmistrza Antoniego Stilkra, ławnika, nauczyciela - Stefana Dyla, radnych - em. sędziego Michała Lewoncewicza i rolnika Bronisława Kondrackiego, oraz przyjaciela pana Ministra, obywatela miasta, mgr Teodozjusza Nowickiego, prosząc Go jednocześnie o przyjęcie tego skromnego daru od miasta, które zawsze ma jak najlepsze wspomnienie o pobycie Pana Ministra w swych murach w charakterze Oficera Legionów i które raduje się z wszystkich Jego licznych i wielkich sukcesów dla Polski...

Powyższy tekst przytaczamy jako fragment dłuższego artykułu zamieszczonego w 1 numerze z września 1938 roku miesięcznika “Kronika Ziemi Łukowskiej”, wydawanego i redagowanego przez Jana Stanisława Majewskiego. Na pierwszej stronie tegoż periodyku zamieszczono portret E. Kwiatkowskiego wraz z autografem.

Eugeniusz Kwiatkowski

Osobę Ministra Kwiatkowskiego przypominamy ze względu na mijającą właśnie w czerwcu br. (1998 r.) sześćdziesiątą rocznicę nadania Mu Honorowego Obywatelstwa m. Łukowa

Urodził się 30. XII 1888 r. w Krakowie jako syn Jana, inżyniera kolei galicyjskiej, oraz matki Wincenty z Moszczyńskich. Ukończył w 1907 r. gimnazjum w Rękowicach pod Chyrowem, prowadzone przez XX. Jezuitów.

P.O.W. w Łukowie. 1918 r. Drugi z lewej stoi Eugeniusz Kwiatkowski.

Eugeniusz Kwiatkowski z synem. Łuków 1918 r.

Po ukończeniu Politechniki we Lwowie i Monachium (wydz. chemiczny i ekonomiczny) pracował w latach 1912-13 w większych fabrykach polskich, poczym na kierowniczym stanowisku w gazowni lubelskiej w latach 1913-16. W roku 1916 wstępuje do Legionów Polskich, gdzie służy do 1917, a do 1918 w Polskiej Organizacji Wojskowej. Po okresie rekruckim został skierowany do Krajowego Inspektoratu Zaciągu w Łukowie, pracując tu w aparacie werbunkowym płk. Władysława Sikorskiego. Otrzymał stopień chorążego. W roku 1917 jest komendantem Okręgu POW w Łukowie, w listopadzie 1918 r. kierował akcją rozbrajania Niemców, współpracując ze Stefanem Zdanowskim. Pełnił wtedy funkcję Komendanta Placu.

W latach 1916-18 współredagował lokalny organ prasowy “Głos Ziemi Łukowskiej”. Od kwietnia 1919 r., jako podporucznik, pracował w Sekcji Chemicznej Głównego Zarządu Zaopatrzenia Armii do 1921 roku.

W latach 1920-22 jest docentem w Politechnice Warszawskiej, a w 1923 r. otrzymuje stanowisko dyrektora w wielkiej fabryce Związków Azotowych w Chorzowie, pracując z wielkim pożytkiem. W tym czasie na Górnym Śląsku zakłada Związek Techników i Inżynierów. Po Przewrocie Majowym 1926 r. został powołany na stanowisko Ministra Przemysłu i Handlu, pracując do grudnia 1930 r., otaczając specjalną opieką m.in. sprawy morskie oraz rozbudowę ustawodawstwa gospodarczego. Położył wielkie zasługi dla rozwoju polskiej floty handlowej, jak również budowy portu w Gdyni, rozbudowanego “z iście amerykańską szybkością”.

Rząd Józefa Piłsudskiego, 02.10.1926 r. Od lewej: minister rolnictwa Karol Niezabitowski, minister robót publicznych Jędrzej Moraczewski, minister komunikacji Paweł Romocki, minister przemysłu i handlu Eugeniusz Kwiatkowski, minister skarbu Gabriel Czechowicz, minister pracy Stanisław Jurkiewicz, minister reform rolnych Witold Staniewicz, minister spraw wewnętrznych Felicjan Sławoj Składkowski, minister sprawiedliwości Aleksander Meysztowicz. Źródło: pismo “Światowid”, 1926 r.

Zasłużył się przy powoływaniu do życia państwowej fabryki związków azotowych w Mościcach koło Tarnowa. W 1928 r. został wybrany po raz pierwszy posłem na sejm, a następnie w 1930 r. po raz drugi. Jest autorem wielu wybitnych prac naukowych. Od października 1935 r. do końca września 1939 r. był wicepremierem rządu RP oraz ministrem skarbu. Był też współtwórcą Centralnego Okręgu Przemysłowego, stanowiącego imponującą wizytówkę naszego rozwoju gospodarczego.

Akt nadania Honorowego Obywatelstwa miasta Łukowa Eugeniuszowi Kwiatkowskiemu. 23.06.1938 r.
[ Zbiory Muzeum Regionalnego w Łukowie ]

Po kampani wrześniowej internowany z żoną i córką przebywa w Rumunii. Starsza córka została w kraju, natomiast ukochany syn zginął tragicznie podczas walk z agresorem w okolicy Hrubieszowa.

E. Kwiatkowski chorował wskutek tych różnych przejść, a po wyzdrowieniu usiłował nawiązać współpracę z rządem polskim na emigracji – niestety, bez echa. Jako szczery patriota wraca w 1946 r. do kraju, otrzymuje funkcję kierownika Delegatury Rządu d/s Wybrzeża. Energicznie przestępuje do dzieła odbudowy polskich portów i ogólnego dźwigania z ruin polskiej gospodarki morskiej.

Gdynia, 02.08.1947 r. Otwarcie Międzynarodowych Targów Gdańskich. Na fotografii pełnomocnik rządu ds. odbudowy Wybrzeża Eugeniusz Kwiatkowski (w kapeluszu).

Wykrętne działania nowych władz państwowych doprowadzają do odwołania E. Kwiatkowskiego z pasjonującej go pracy za którą nie otrzymał nawet podziękowania. Zakazano mu natomiast mieszkania na Wybrzeżu i musiał ów teren opuścić mimo immunitetu poselskiego. Zamieszkał w Krakowie, oddając się pracy naukowej, działając jak zawsze z pożytkiem.

Zmarł 22 sierpnia 1974 roku, przeżywszy 86 pracowitych lat. Jego pogrzeb prowadził ówczesny metropolita krakowski kard. Karol Wojtyła.

Eugeniusz Kwiatkowski mimo ciekawego i twórczego życia, wielkich zasług, wybiegający swymi poglądami politycznymi, gospodarczymi i społecznymi daleko w przyszłość nie jest postacią znaną szerzej. W Łukowie, tak związanym z osobą tego wielkiego Polaka-Patrioty, nie ma szkoły Jego Imienia. Nosi je tylko mała uliczka, dobrze, że w centrum miasta.

Autor: T. Milewski
Źródło: “Nowa Gazeta Łukowska” 7-8/1998 r.

Eugeniusz Kwiatkowski

Sylwetka Eugeniusza Kwiatkowskiego, wicepremiera, ministra skarbu, przemysłu i handlu II Rzeczypospolitej. Audycja Sławomira Szofa z cyklu "Postacie XX wieku" (2003)

Źródło: Polskie Radio