Muzeum Regionalne w Łukowie wzbogaciło się o b. ważny i cenny dokument, przekazany dnia 13 lutego br. (2004r) przez Posła Wiktora Osika, dzięki któremu został uratowany przed… zniszczeniem.
Dokument dotyczy jednej ze świątyń łukowskich z XV wieku, jakkolwiek sam pochodzi z roku 1781. Jest to protokół tzw. wizytacji kościoła p.w. Narodzenia NMP, dokonanej przez kanonika sandomierskiego ks, Kochańskiego na polecenie ówczesnego biskupa sandomierskiego w dniu 25 czerwca 1781 r.
Walory tego dokumentu wynikają z tego, iż jest on oryginałem, zachowanym w doskonałym stanie, napisanym ładnym równym pismem, po polsku z pewnymi uzupełnieniami łacińskimi, co w sumie pozwala na dokładne i pewne odczytanie. Przede wszystkim wzbogaca on naszą wiedzę o szacownym obiekcie, o którym w monografii Jana Stanisława Majewskiego “Łuków miasto powiatowe w woj. lubelskiem” z roku 1930 są zaledwie trzy zdania, które cytujemy w całości (ze stron 13-14) następująco: Około roku 1440 był w Łukowie drewniany kościół pod wezwaniem Narodzenia Najśw. Marii Panny. Był to prawdopodobnie kościół parafialny, na co wskazywałyby dalsze jego losy. Straszny pożar w 1533 r. niszczy go zupełnie. Po tym wypadku odbudowany zostaje dopiero w r. 1588 przez Mniszków. W r. 1656 i ten kościół spłonął…
Tyle o samym kościele u J. S. Majewskiego. Ale idźmy w lekturze monografii dalej. W następnych zdaniach dowiadujemy się, że: … wzniesiona na jego miejscu (omawianego kościoła – uwaga moja TM) przez ówczesnego proboszcza, ks. Andrzeja Bzickiego, tymczasowa kaplica pw. Najśw. M.P. służyła za kościół farny do r. 1699. Około r. 1700 Jan Jezierski, sędzia ziemski łukowski i Krzysztof Jezierski, podstoli kijowski, ufundowali kościół drewniany p.w. Niepokal. Poczęcia N.M.P., który także zgorzał podczas pożaru miasta w r. 1782.
Wróćmy teraz do omawianego dokumentu, który zawiera dokładny opis zarówno samego budynku świątyni, jak jego wyposażenia, i wyglądu wewnętrznego oraz zewnętrznego. Zawiera też konkretne daty odnoszące się do dziejów kościoła, dlatego cytujemy odpowiednie zdania: Kościół pod tytułem Narodzenia Najświętszey Maryi Panny w roku 1740 wystawiony (…) przez J. W.Im X Raymunda Jezierskiego Biskupa Bachorzskiego dnia 17 Października Roku 1745 konsekrowany. Dedykacya tego Kościoła w Niedzielę czwartą po Wielkiey Nocy obchodzi się….
Dla pełnej informacji o tak znaczącym obiekcie łukowskim (nie tylko o nim!) w kontekście burzliwych dziejów miasta, skutkujących zniszczeniem archiwum miejskiego, niezbędnym jest zaznajomienie się z całkowitym tekstem dokumentu, którego wartość trudno przecenić.
Należy się głęboka wdzięczność jego Ofiarodawcy za przekazanie go we właściwe ręce.
P.S. Zamieszczamy kserokopię 1-szej strony dokumentu.
Autor: TM
Źródło: “Nowa Gazeta Łukowska” Nr 3, 2004 r.
Dodaj komentarz